Tablice Tchorka

 Tubylcy tak się do nich przyzwyczaili, że już ich nie zauważają. Goście także, bo nie rzucają się nadmiernie w oczy. Zwracają na nie uwagę przewodnicy wycieczek po stolicy. Najbardziej widoczne są 1 listopada...

Karol Tchorek (1904-1985) urodzony w biednej rodzinie chłopskiej pracował w młodości jako wiślany piaskarz, a mając lat 15 bronił ochotniczo Ojczyzny przed bolszewicką nawałą. Potem zdobył wykształcenie i został rzeźbiarzem. W 1949 roku wygrał konkurs SARP na upamiętnienie miejsc masowych egzekucji w Warszawie w latach 1939-1945. Tak powstały „tablice Tchorka”, które zadomowiły się tak bardzo w pejzażu Warszawy, że aż stały się niemal niedostrzegalne. Szczególnie dla tych, których związki ze stolicą nie są nacechowane emocjonalnie...

Habent sua fata libelli. Tablice Tchorka są jak księgi. Często zawierają nieścisłe dane, które po latach weryfikują dopiero historycy i varsawianiści. Pierwsze pojawiły się w latach `50 ub. wieku, a ostatnia w 1994 roku. Tchorek przez lata toczył spory z biurokracją PRL o prawa autorskie do nich.

Tablice znikają, tak jak – niestety – znika powszechna pamięć o wydarzeniach, którym są poświęcone. Najczęściej w efekcie wyburzeń starych budynków, budowy nowych i rozwoju infrastruktury komunikacyjnej.

Fundametalna praca Stanisława Ciepłowskiego Wpisane w kamień i spiż. Inskrypcje pamiątkowe w Warszawie XVIII–XX w. Warszawa: Argraf, 2004 odnotowuje istnienie ok. 180 tablic Tchorka na terenie stolicy i podwarszawskich miejscowości. W pierwszej połowie lat `80 ub. Stulecia było ich ok.200. W linkowanym tu haśle z wiki znajdziecie Państwo krótkie opisy 165 tablic: http://pl.wikipedia.org/wiki/Tablice_pami%C4%85tkowe_Tchorka_w_Warszawie#CITEREFCiep.C5.82owski2004