Syndrom majdański

Majdan zrobił swoje. Majdan potrzebuje psychiatry.

Słowo „syndrom” kojarzy się z naukami medycznymi. Jest na przykład „syndrom sztokholmski”, w którym tkwi znaczna część naszego narodu. Syndrom ten ma charakter wielopoziomowy i pewne punkty zapalne. Dla elektoratu SLD jest to długotrwała tresura. Dla elektoratu PO jest to tresura „datownicza” - 13 grudnia, 4 czerwca (1992), 10 kwietnia. Co jakiś czas trzeba ponawiać dawkę leczniczą, aby syndrom się utrzymał i przynosił korzyści psychiatrom.

Ostatnio usłyszałem w telewizji espreso.tv określenie „majdański syndrom”. Chodzi w zasadzie o to, że wśród majdańców jest mnóstwo ludzi, których psychika jest straumatyzowana tragicznymi wydarzeniami ostatnich miesięcy i dni. I wszystko byłoby fajnie, gdyby nie kontekst, w jakim się mówi tę prawdopodobnie prawdziwą informację. Wczoraj hromadske.tv zaprosiło do siebie Dmitro Koriczinskiego, człowieka, o którym fama głosi, że jest prowokatorem, który w różnych pokojowych protestach dawał policji pretekst do brutalnej interwencji. Nie chcę tu być mądrzejszy, niż wikipedia, powiem tylko to co zrozumiałem oglądając hromadske.tv (kto oglądał, niech mnie poprawi, jeśli czegoś nie zrozumiałem).

Już od pierwszego pytania widać było, że dziennikarka, mówiąc jakimś pośpiesznym, dziennikarskim żargonem chce Koriczinskiego przedstawić w skrajnie negatywnym świetle. Zapytała skąd Koriczinskij wraca, czy może zza zachodniej, a może... zza wschodniej granicy. Koriczinskij odparł spokojnie, że za wschodnią granicą wsadziliby go do więzienia za udział w wojnie w Czeczenii. Z rozmowy wynikało, że dziennikarka chce go obarczyć odpowiedzialnością za tragiczne wydarzenia na ulicy Hruszewskiego. Koriczinskij miał wezwać ludzi do ataku na siedzibę Janukowycza, a potem wyjechał sobie za granicę. Koriczinskij tłumaczył, że gdyby liderzy opozycji działali zdecydowanie, Janukowycza już w styczniu by nie było na stanowisku prezydenta. Podczas rozmowy dziennikarka wpuściła obszerną rozmowę z lekarzem-psychiatrą, który stwierdzał, że jego placówka gotowa jest do udzielenia pomocy ludziom z traumą. Słysząc to Koriczinskij stwierdził ironicznie, że nie jet lekarzem tylko zapewne pacjentem i widzi raczej wyzwalającą moc tych wydarzeń. Podał przykład jak załamało się morale milicji po utracie kilkunastu zabitych i jak wzmocniło się morale demonstrantów po utracie kilkudziesięciu zabitych. Między dziennikarką a Koriczinskim doszło do ostrego sporu. Koriczinskij odpowiadał spokojnie, z wiarą we własne słowa, a dziennikarka wpadała w coraz większą irytację, graniczącą z furią. Do tego stopnia, że gdy zza parawanu ktoś jej przerwał, oznajmiając, że teraz pójdzie relacja z Charkowa, żurnalistka wrzasnęła „szczo?!”. Wówczas obraz znikł i pojawiła się relacja z Charkowa. W samą porę, bo najwyraźniej propagandowa narracja przedstawiająca majdan jako „syndrom majdański” zaczęła się rwać.

Naprawdę nie wiem jaką rolę odegrał ten człowiek na majdanie. Ale narracje medialne troszeczkę jednak rozumiem. Powraca buta deputatów Partii Regionów, którzy teraz nagle widzą winę „obu stron” konfliktu. Ma powstać rząd koalicyjny – zapewne z Partią Regionów i Kom-Partią w składzie. Media również próbują znaleźć winnych po stronie majdanu. Jednocześnie ciągle pokazują ludzi, którzy chcą lustracji i kompleksowej wymiany elit politycznych. „New age” - krzyczą ludzie, mając na myśli konieczność wyboru nowych polityków i rozliczenia starych. W odpowiedzi media mówią: ludzie, przestańcie wreszcie krzyczeć, idźcie do psychiatry, a jak nie pójdziecie, to patrzcie – wszystkiemu winien jest prawy sektor i Dmitro Koriczinskij. Chcecie kolejnych trupów?

Majdan nie rozwiązał się. Prawdopodobnie potrzebny jest jakiś psychiatra ze Sztokholmu, żeby poradzić sobie z „syndromem majdańskim” i przeobrazić go w syndrom sztokholmski. Majdan zrobił swoje. Majdan musi odejść.

Jakub Brodacki
AKTUALIZACJA: wywiad z Koriczinskim jest dostępny tutaj.