Co robił Schetyna w Paryżu?

Z pierwszą oficjalną wizytą zagraniczną następca Sikorskiego na stołku polskiego ministra spraw zagranicznych udał się do Paryża. Próbuję znaleźć jakieś uzasadnienie tego posunięcia i jedyne wytłumaczenie jakie mi przychodzi do głowy to takie, że pan Schetyna studiując historię we Wrocławiu przeczytał kawałek jakiejś książki o relacjach polsko-francuskich z czasów Księstwa Warszawskiego albo może z początku lat dwudziestych XX wieku i na tej podstawie uznał, że Paryż "jest naszym strategicznym partnerem, historycznym i politycznym przyjacielem".

Francja rzeczywiście kilka razy w naszych dziejach spojrzała na Polskę przyjaznym okiem  a nawet zdażało się jej podać nam pomocną dłoń. Niemniej jednak stanowisko Paryża zawsze było funkcją relacji z Niemcami. W XVI czy XVII wieku Francja rywalizowała z Habsburgami, którzy obok swych dziedzicznych krajów na południu Rzeszy, przejęli w swe władanie tron cesarski a także hiszpański a w konsekwencji również Niderlandy. Stąd palącym problemem Paryża było znalezienie sojusznika, który skutecznie szachowałby Wiedeń od wschodu. Idealnie na takiego sprzymierzeńca nadawała się Turcja prowadząca ekspansję na Bałkanach. Rzeczpospolita wówczas nie spełniała kryteriów sojusznika Paryża, mimo poważnej pozycji w Europie, gdyż utrzymywała dość poprawne a nawet bliskie relacje z Habsburgami i jednocześnie sama zmagała się w rejonie Morza Czarnego z potęgą turecką co jeszcze bardziej zbliżało ją do Habsburgów a oddalało do Paryża. 

W wieku XVIII doszło do gruntownej przebudowy sił w Europie. Potęga Rzeszy została podcięta poprzez rywalizację prusko-austriacką, załamaniu uległa pozycja Rzeczypospolitej i Turcji a wydatnie wzrosło znacznie Rosji. W tej sytuacji Turcja nie tylko zaprzestała ekspansji ale sama stała się ofiarą agresji Rosji. W konsekwecji Francja utrzymując jeszcze dobre relacje ze Stambułem wspierała go przeciw Moskwie a przy okazji również przyjaznym okiem spojrzała na naszą konfederację barską z 1768 roku skierowaną również przeciw zwierzchności Moskwie.

 W dobie wojen napoleońskich wskrzeszenie Polski było bardzo korzystne dla Francji z uwagi na potrzebę pilnowania pokonanej Austrii i Prus. Turcja bowiem z uwagi na przewagę Rosji do tego celu już nie nadawała. Ponadto ziemie polskie były ważnym bastionem w starciu z Rosją, która utrzymując sojusz z Anglią niweczyła zmagania Napoleona w rywalizacji z Londynem. Klęska  Napoleona w wojnie z Rosją i jego upadek ponownie położył kres dominacji Francji w Europie. Zbliżenie prusko-rosyjskie ułatwiło Berlinowi ostateczne wygranie rywalizacji z Austrią a następnie pokonanie Francji w 1870 r.

Skuteczna polityka kanclerza zjednoczonych pod berłem pruskim Niemiec Bismarcka pogrążyła Francję w izolację polityczną, z której wyszła dopiero na przełomie XIX i XX wieku ponownie pozyskując na sojusznika na wschodzie, tym razem w postaci Rosji. W 1914 roku Francja uniknęła powtórki z 1870 roku dzięki temu, że Niemcy zmuszone były walczyć jednocześnie na dwa fronty. Ustanowienie w Rosji dyktatury komunistycznej zostało uznane przez ówczesne mocarstwa za okoliczność uniemożliwiająca kontynuowanie współpracy z Moskwą. Stąd wsparcie udzielone przez Paryż odradzającej się Polsce i w konsekwencji dobre relacje polsko-francuskie w dwudziestoleciu międzywojennym.

Sojusz polsko-francuski nie sprawdził się w latach 1939-1940 ale wyłącznie z winy Paryża. Bowiem zdecydowana reakcja zbrojna Francji we wrześniu 1939 roku z całą pewnością zmusiłaby Niemcy do zatrzymania ekspansji w Polsce jak również również powstrzymałaby Stalina od realizacji paktu Ribbentrop-Mołotow. Kreml czekał przecież z wkroczeniem do Polski aż do uzyskania pewności że nasi zachodni sojusznicy nic poważnego Niemcom nie zrobią. Z punktu widzenia Paryża jednak powodem klęski w 1940 roku była nie tyle własna bezczynność co dopuszczenie do przymierza Berlina z Moskwą. Stąd Francja jako pierwsza uznała stalinowski PKWN za władzę w Polsce i dość luźne podejście do udziału w strukturach NATO i to nawet mimo zimnej wojny.

Obecnie dla Francji nadal głównym przeciwnikiem są Niemcy i to mimo głośnego mówienia o wzajemnym pojednaniu. Ambicje Paryża z pewnością nie są skłonne na przyzwolenie przewodnictwa Niemiec w Europie do czego wzywał w Berlinie Sikorski. Postawa Polski wobec Niemiec wyznaczona jeszcze przez Tuska totalnie eliminuje nasz kraj z grona państw z którymi Paryż chciałby się sprzymierzyć. W dodatku zbliżenie na linii Putin-Merkel jest poważnym niebezpieczeństwem dla Paryża i ten podjął z Berlinem wyścig o względy Kremla co widać zwłaszcza na przykładzie sprzedaży Moskwie osławionych okrętów desantowych. Schetyna zaś zamiast budować niezbędny dla ratowania Polski system sojuszy udaje, że już w nim jesteśmy.

fot. tvp.info.pl